• Bibliografia
• Eksterminacja polskiego ziemiaństwa
• Wykłady o dworach
• Wystawy z cyklu: "DwĂłr - Polska ToĹźsamość"
• Wystawa "Dwory polskie w akwareli Macieja Rydla
• POLSKIE TOWARZYSTWO ZIEMIAŃSKIE
• ZWRÓCIĆ OJCOWIZNĘ
• Muzeum w Waplewie otwarte

Muzeum w Waplewie otwarte

Pałac w Waplewie Wielkim jest jednym z najcenniejszych zabytków polskiej kultury ziemiańskiej w północnej Polsce.

Waplewo Wielkie leĹźy w województwie pomorskim, 20 km na południowy-wschód od Malborka. . W XVI wieku, Jan Rogala hr. Biberstein Zawadzki, spokrewniony po kądzieli z Wazamii zbudował tu parterowy dwór, a po nim, w spadku przejął majątek ród Sierakowskich. Dwór został zbudowany na planie prostokąta, do którego dłuĹźszego boku od strony wschodniej dostawiono dwa skrzydła. W XIX wieku dwór został dwukrotnie rozbudowany stając się pałacem, a dookoła niego powstało załoĹźenie parkowe częściowo w francuskim, częściowo angielskim. Tylna część budynku po przebudowie neoklasycznej jest piętrowa.  Boczną elewację wieńczy kartusz z herbem Ogończyk – Sierakowskich i data rozbudowy 1888.

Sierakowscy słynęli ze swoich kolekcjonerskich zamiłowań, w tym równieĹź botanicznych. Były tam wspaniałe zbiory dzieł sztuki, biblioteka i archiwum. Pałac waplewski w rękach Sierakowskich był centrum kultury polskiej na ziemiach Prus Wschodnich.  U Sierakowskich z wizytą przebywali między innymi: Fryderyk Chopin w 1827 r. Józef Ignacy Kraszewski w 1867 r., Oskar Kolberg w 1875 r., Jan Matejko w 1877 r., Elwiro Andriolli w 1890 oraz wielu innych znakomitych gości.

Ostatnim właścicielem dóbr waplewskich do 1939 roku był Stanisław Sierakowski  (zamordowany przez Niemców w Rypinie, wraz z Ĺźoną Heleną z Lubomirskich) oraz Kazimierz i Zbigniew Donimirscy.  Wspaniałe zbiory dzieł sztuki zostały rozkradzione, najpierw przez Niemców, potem przez Rosjan, a resztę wynieśli rabusie po 1945 roku.

Pałac /dwór w Waplewie z frontu - 2015

Po wojnie w ogołoconym pałacu mieścił się Państwowy Ośrodek Hodowli Zarodowej, po upadku którego, wnuczka ostatniego właściciela Izabella Sierakowska – Tomaszewska, w 2006 roku zrzekła się praw do pałacu pod warunkiem przekazania go Muzeum Narodowemu w Gdańsku, celem utworzenia Muzeum Tradycji Szlacheckiej. W końcu 2006 roku formalnie powstał Oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku pod nazwą „Muzeum Tradycji Szacheckiej – Pomorski Ośrodek Kontaktów z Polonią w Waplewie Wielkim”.    Otwarcie muzeum po remoncie nastąpiło w paĹşdzierniku 2015 r.

Elewacja ogrodowa rozbudowana w 1888

Nieopodal stoi kaplica rodowa zbudowana w 1873 roku dla Adama Sierakowskiego. Nad wejściem do niej widnieją herby: Ogończyk Alfonsa Sierakowskiego i Syrokomla (odm.) jego Ĺźony Marii z Sołtanów. Wewnątrz są wspaniałe epitafia Sierakowskich.